Oerbos?

Als ik naar de dikke eik kijk, komt onherroepelijk de gedachte dat deze eik al honderden jaren op deze plek staat. Hij heeft meegemaakt dat mensen nog met paard en wagen het bos in kwamen rijden en met een handzaag en een bijl een boom kapten. Er is een dag geweest dat er voor het eerst iemand op een fiets voorbij kwam. Maar ook een dag dat voor het eerst het geluid van een vliegtuig de rust verstoorde. Vandaag is de ruis niet meer van de bladeren maar van de snelweg in de verte. En kindjes worden in de nieuwste glimmende Bugaboo voortgeduwd over de paden. Natuurlijk heeft de eik het allemaal niet gezien, maar ik vind het wel leuk om te bedenken dat deze boom hier al zo lang staat. Hoe zou het hier 300 jaar geleden eruit hebben gezien?

Ik sta in het oerbos van Bad Bentheim in Duitsland, net over de grens bij Oldenzaal. Voor de Nederlander is dit de meest dichtbije plek om te proeven hoe een oerbos er eigenlijk uit ziet. Althans, dat willen de borden ons doen geloven. Ik vind dit soort plekken fascinerend en vooral heel mooi. In dit bos kunnen hele oude bomen heel langzaam doodgaan en daarna nog heel lang blijven staan totdat ze stukje bij beetje zijn opgegeten door schimmels en beestjes. 

Maar is dit een oerbos? Het is in ieder geval niet een ongerepte plek. Als dat überhaupt nog bestaat in de wereld, dan zal het niet in Europa zijn. In het bos staan overal haagbeuken die vroeger op 2 meter hoogte werden afgezet door de boeren. De takken met bladeren werden gebruikt om de beesten te voeden. In het bos lieten ze hun varkens scharrelen op zoek naar eikels en beukenootjes. Brand- en timmerhout kwam ook uit dit  bos. Ongestoord bos is het dus niet. Er werd genoeg in gerommeld en getuinierd zoals dat eigenlijk nu ook nog steeds in onze natuurgebieden gebeurd. Maar wat is er dan oerbos aan?

Oerbos wordt geassocieerd met dikke bomen en chaos. Chaos is het wel op sommige plekken en dikke bomen staan er ook genoeg. Daardoor zit er meer structuur in het bos en dat is ecologisch natuurlijk heel interessant. Maar of je het nou oerbos mag noemen of niet, maakt me niet zoveel uit. Ik hou van beeld. En oude dikke bomen doen het goed op de foto’s. Ze brengen mij in gedachten naar lang vervlogen tijden van koningen en ridders en kleinschalige boertjes met varkens. Daarom vind ik dit een mooi en bijzonder bos.